Bên cạnh Bitcoin, Blockchain hay Ethereum thì một thuật ngữ mà giới đầu tư Bitcoin & tiền điện tử vẫn thường nghe đó là “hợp đồng thông minh”. Vậy hợp đồng thông minh (smart contract) là gì? Ứng dụng của Smart Contract như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.
Hợp đồng thông minh – Smart Contract là gì ?
Hợp đồng thông minh là một giao thức máy tính nhằm tạo điều kiện kỹ thuật số, xác minh, hoặc thi hành đàm phán, thực hiện một hợp đồng. Hợp đồng thông minh cho phép thực hiện các giao dịch một cách đáng tin cậy mà không cần thông qua một bên thứ 3. Các giao dịch này có thể theo dõi và không thể đảo ngược.
Mục đích của hợp đồng thông minh là cung cấp bảo mật vượt trội so với luật hợp đồng truyền thống và giảm chi phí giao dịch khác liên quan đến hợp đồng.
Toàn bộ hoạt động của Smart Contract được thực hiện một cách tự động và không có sự can thiệp từ bên ngoài, hay thông qua một bên thứ ba trung gian. Những giao dịch được thực hiện bằng các hợp đồng thông minh rất minh bạch, có thể dễ dàng truy xuất được và không thể bị can thiệp hoặc đảo chiều.
Các điều khoản trong Smart Contract tương đương với một hợp đồng có pháp lý và được ghi lại dưới ngôn ngữ của lập trình.
Hợp đồng thông minh được tạo ra như thế nào?
Hợp đồng thông minh là thuật ngữ lần đầu tiên được đề xuất bởi Nick Szabo. Với các triển khai hiện tại, dựa trên các blockchain , “hợp đồng thông minh” chủ yếu được sử dụng cụ thể hơn theo nghĩa tính toán mục đích chung diễn ra trên blockchain hoặc sổ cái phân tán.
Thông thường, hệ thống tư pháp xét xử các tranh chấp hợp đồng và thi hành các điều khoản và thường có một bên trung gian khác, đặc biệt là đối với các giao dịch quốc tế. Với các hợp đồng thông minh, một chương trình thực thi hợp đồng được xây dựng theo hệ thống mã nguồn.
Hợp đồng thông minh hoạt động như thế nào?
Cơ chế hoạt động của các Smart Contract có thể nói là giống như với một chiếc máy bán hàng tự động. Có nghĩa là chúng chỉ tự động thực hiện những điều khoản đã được lập trình sẵn từ trước khi được điều khoản đó đã đáp ứng đủ những yêu cầu cần thiết.
Đầu tiên, nó sẽ tự động thực hiện những lệnh đã được lập trình sẵn từ trước.Tài sản và điều khoản hợp đồng sẽ được mã hóa và chuyển vào một Block thuộc Blockchain. Sau đó Smart Contract này sẽ được phân phối và sao chép lại bởi các node hoạt động trên nền tảng đó. Khi có lệnh triển khai thì hợp đồng sẽ được triển khai theo đúng như điều khoản định sẵn. Đồng thời, Smart Contract cũng sẽ tự động kiểm tra quá trình thực hiện những cam kết nêu trong hợp đồng.
Các ứng dụng của Hợp đồng thông minh
Hợp đồng thông minh có thể được ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau như:
- Sử dụng trong công việc quản lý:
Hợp đồng thông minh giúp cho việc kinh doanh được thuận lợi hơn với công nghệ Blockchain (sổ cái) đáng tin cậy. Trong quá trình kinh doanh, việc đồng thuận cần có sự chấp nhận của bên ngoài và trong nội bộ. Sổ cái blockchain sẽ giải quyết các vấn đề này giúp quá trình hoạt động một cách trơn tru nhất.
- Sử dụng cho Chuỗi cung ứng (Logistics):
Chuỗi cung ứng là một hệ thống kéo dài bao gồm nhiều bộ phận khác nhau. Mỗi bộ phận có công việc riêng và liên kết chặt chẽ với nhau, được ghi chép lại toàn bộ quá trình. Việc sử dụng Hợp đồng thông minh giúp mọi bộ phận có thể tự theo dõi và hoàn thành công việc đúng hạn. Ngoài ra việc sử dụng hợp đồng thông minh còn bảo đảm tính minh bạch, chống gian lận trong hợp đồng.
- Sử dụng cho Bầu cử:
Hợp đồng thông minh sẽ giúp cho các cuộc bầu cử diễn ra thật minh bạch, không bị thao túng. Sổ cái sẽ bảo vệ các phiếu bầu bằng các quyền truy cập đủ mạnh để tiếp cận nó và không ai có quyền lực như vậy như Blockchain.
- Sử dụng trong các dịch vụ y tế, quản lí, ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản, v..v…
Tính năng bảo mật của Smart Contract
Hợp đồng thông minh là “giao thức giao dịch trên máy vi tính thực hiện các điều khoản của hợp đồng. Một hợp đồng thông minh dựa trên blockchain hiển thị cho tất cả người dùng của blockchain đã nói. Tuy nhiên, điều này dẫn đến một tình huống mà các lỗi, bao gồm các lỗ hổng bảo mật, có thể nhìn thấy được cho tất cả mọi người nhưng có thể không được khắc phục nhanh chóng.
Một cuộc tấn công như vậy, rất khó để sửa chữa một cách nhanh chóng, được thực hiện thành công trên DAO trong tháng Sáu năm 2016, thoát 50 triệu $ trong Ethereum trong khi các nhà phát triển đã cố gắng để đi đến một giải pháp mà sẽ đạt được sự đồng thuận. Chương trình DAO có thời gian trì hoãn trước khi tin tặc có thể xóa tiền; một phần cứng của phần mềm Ethereum đã được thực hiện để lấy lại tiền từ kẻ tấn công trước khi hết thời hạn.
Các vấn đề trong hợp đồng thông minh Ethereum, đặc biệt, bao gồm sự mơ hồ và các cấu trúc dễ nhưng không an toàn trong ngôn ngữ hợp đồng của nó Solidity, lỗi trình biên dịch, lỗi máy ảo Ethereum, tấn công vào mạng blockchain, lỗi bất biến của trung tâm và không có tài liệu nguồn trung tâm lỗ hổng đã biết, các cuộc tấn công và các cấu trúc có vấn đề.
Trên đây là kiến thức cơ bản về hợp đồng thông minh (Smart Contract) và những ứng dụng của nó trong thực tế. Để xem thêm chi tiết hơn bạn có thể tham khảo tại bitcoinbd.org – Chuyên trang tin tức & kiến thức đầu tư tiền tệ kỹ thuật số.
